In een project om de strategie van een onderneming te bekijken, maar je soms gebruikt van de DESTEP. De T daarvan, Technologie hebben we op deze website al veel gezegd. Nog even een stapje verder afstand nemen en nog eens kijken naar de andere elementen. Die hebben ook invloed.

Inleiding

Naast de technologische ontwikkelingen specifiek is het goed een ruimere blik te nemen en het ezelsbruggetje DESTEP nog eens in te zetten. Deze keer dan met een specifieke selectie van externe drivers, specifiek met een digitale invloed of soort. Hieronder een eerste opzet om je warm te maken en wat richting te geven over waar je dan zoal aan kan denken. Met grote dank aan Debbie die de grootste bijdrage heeft gehad aan dit stuk.

Demografische ontwikkelingen

De Nederlandse bevolking is explosief gegroeid in de laatste eeuw: van 5 miljoen in 1900 naar ruim 17 miljoen in 2020. Hierdoor breidde bestaande steden sterk uit en verstedelijkten plattelandsgebieden en zijn de wegen vol.. Dit heeft direct effect op de dichtheid van supermarkten en de effecten van flitsbezorgers bijvoorbeeld. In 2021 zagen we die flitsbezorgers opkomen, in 2022 zijn gemeentes al weer bezig die te weren uit de binnensteden.

Inmiddels groeit de bevolking nog steeds maar hebben delen van Nederland te maken gekregen met bevolkingskrimp. Bevolkingskrimp komt vooral voor aan de randen van het land: in grote delen van de noordelijke provincies, de Achterhoek, Zuid-Limburg en Zeeland en dan zeker in Zeeuws Vlaanderen. Veel van die gemeenten vergrijzen ook; veel jongeren trekken naar de steden om te studeren of te werken. Sinds de eeuwwisseling vindt de bevolkingsgroei steeds meer plaats in en rond de grote steden in de Randstad, maar ook steden zoals Groningen, Zwolle, Arnhem, Nijmegen, Amersfoort, Haarlem en Eindhoven groeien sterk. (CBS, Waar groeit of krimpt de bevolking?, 2020)

Daarbij geeft het CBS ook aan dat de bevolkingsgroei in 2020 gehalveerd is door de gevolgen van de Corona pandemie welke ervoor heeft gezorgd dat er minder immigratie heeft plaatsgevonden door de reisbeperkingen. Wel is de verwachting dat de komende jaren de immigratie en migratie weer toe zal nemen. (CBS, Prognose: Bevolking blijft komende 50 jaar groeien, 2020) Ook geven ze aan dat de bevolking in 2040 voor een kwart uit 65-plussers bestaat. Deze stabiliseert naar verwachting tussen 2040 en 2050, waarna deze groep weer in aantallen zal stijgen doordat millenials tegen die tijd 65 jaar worden.

> Effect in digitalisering in de zorg, banken, manier van werken, klant ervaringen in zijn algemeenheid.

Economische ontwikkelingen

De corona pandemie heeft een grote impact gehad op de economie. Online aankopen hebben een vlucht genomen – een groei van 82% (Emerce, 2020) – tenopzichte van fysieke winkels (welke moesten sluiten door de maatregelen). In totaal is de economie met 3,7% gekrompen en is daarmee even groot als in 2009. (CBS, Krimp economie, 2021).

Door Covid-19 zijn ook het aantal vliegbewegingen op zowel commerciële als cargo vluchten drastisch omlaag gegaan. En het duurder worden van producten past hierbij. Internationaal reizen is niet toegestaan, of moeten voldoen aan strikte regels. Gevolg hiervan is dat de kosten voor AIR-shipments van $ 10 per unit naar $ 35 per unit zijn gegaan, wat het kostbaar maakt om deze verschepingswijze te hanteren. De stijging in deze kosten zorgt ervoor dat bedrijven zijn gaan zoeken naar andere verschepingswijze zoals de trein en de boot. Dit heeft er ook voor gezorgd dat er druk is gekomen op de beschikbare containers waardoor ook daar een stijging in kosten is ontstaan, maar ook te korten op de containers welke weer leiden tot een verdere vertraging van goederen.

Doordat thuiswerken tijdens de Corona pandemie de norm is geworden hebben de verkopen van computers voor het eerst in jaren een groei laten zien. De meeste werkzaamheden hebben digitaal plaatsgevonden in 2020 waardoor laptops belangrijker dan ooit tevoren zijn geworden. Daarin geeft Rushabh Doshi, onderzoeksdirecteur van Canalys het volgende aan: “De digitale transformatie die de wereld is ondergaan is ongekend en computers waren het hart van deze verandering.” (Schoonen, 2021) De explosieve stijging heeft voor een fors tekort op laptops gezorgd, de verwachting is dan ook dat pas in 2022 de beschikbaarheid van producten mogelijk naar normaal niveau terug zal zakken.

Een andere ontwikkeling door het Covid-19 virus is, is dat er minder mensen buiten zijn en de horeca en winkelgebieden minder bezoeken. Dit heeft tot minder out of home advertenties en bestedingen geleidt. (nu.nl, 2020).

Sociaal-culturele ontwikkelingen

De coronacrisis grijpt diep in op hoe we werken, hoe we leven, hoe we leren en hoe we zorgen. Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) volgt vanaf het begin van de coronacrisis de maatschappelijke effecten binnen onze samenleving. Sociale stressfactoren als eenzaamheid en zorgen over werk, onderwijs, onze naasten en toekomst nemen toe. Hoe houden we de kwaliteit van ons leven op peil en hoe houden we de samenleving als geheel bij elkaar? Bij welke groepen gaat de rek er langzaam uit? Welke mogelijke kansen en positieve ontwikkelingen biedt de crisis? SCP brengt de inzichten daarover samen. Het adviseert, op basis van de bevindingen, het beleid van het kabinet. (SCP, 2020)

Gevoelens van stress en eenzaamheid zijn ook een gevolg van corona doordat burgers niet of nauwelijks bij elkaar op bezoek mogen komen. En zijn zij gedwongen om door de maatregelen die gesteld zijn door het kabinet zich online te oriënteren, maar ook om online in contact te zijn met vrienden, familie, studie en werk. Uit onderzoek van het RIVM kwam naar voren dat vooral de doelgroep 16-24 meer eenzaamheid hebben ervaren, dit is te verklaren doordat middelbare scholen, hogescholen en universiteiten hun deuren moesten sluiten, en online les volgen de norm werd. (RIVM, 2021)

De meeste mensen zeggen dat ze nog steeds bezorgd zijn dat het opheffen van de beperkingen voor thuisblijven zal resulteren in een nieuwe uitbraak van COVID-19 in het gebied waar ze wonen. Er bestaat ook grote bezorgdheid over een tweede golf van COVID-19 die later in 2020 toeslaat. Ondertussen zeggen velen dat de COVID-19-pandemie hen meer zorgen heeft gemaakt over hun eigen veiligheid en gezondheid en de veiligheid en gezondheid van hun gezinsleden. Grote aantallen respondenten geven aan erg of extreem bezorgd te zijn over het besmet en ernstig ziek raken van zichzelf of een familielid. (IBM, The personal and economic impacts of COVID-19 are reshaping the way the world does business., 2021)

Technologische ontwikkelingen

Covid 19 heeft ervoor gezorgd dat de ontwikkelingen op technologisch gebied, die normaliter nog jaren geduurd zouden hebben binnen enkele maanden plaatsgevonden hebben. Consultancy bureau McKinsey stelt dat digitale transformatie in één keer met zeven jaar vooruit gesneld is. (McKinsey, How COVID-19 has pushed companies over the technology tipping point—and transformed business forever, 2020)

Daarin geven zij aan dat kunstmatige intelligentie (Artificial Intelligence, AI) gedurende deze reis een game changer is welke kan en zal organisaties helpen bij het maken van beslissingen voor wat klanten willen, wat medewerkers nodig hebben en welke risico’s organisaties lopen. De nadruk hierin ligt op de kernactiviteiten van organisaties zoals; sales, marketing en de supply chain keten. Echter geven zij ook aan dat maar een klein deel van de organisaties momenteel de vruchten plukken van AI binnen hun branche.

McKinsey zegt ook het volgende: “De bedrijven die de grootste impact van AI op ondernemingsniveau krijgen, hebben een aantal best practices, waaronder: het afstemmen van hun AI-strategie op een bredere bedrijfsstrategie; het vinden, ontwikkelen en versterken van het juiste talent; de effectiviteit van de organisatie vergroten door manieren van werken te veranderen; gebruikmakend van geavanceerde technologie, tools en pipelines; een duidelijke datastrategie hebben en data gebruiken om deep learning te verbeteren; en veranderend organisatiegedrag om AI-acceptatie mogelijk te maken.”

Ecologische ontwikkelingen

Een ecologische ontwikkeling die in 2020 van grote invloed is, is het Covid-19 virus. De pandemie heeft er voor gezorgd dat er een drastische verlaging in het aantal reisbewegingen wereldwijd is gekomen. Internationaal reizen is nagenoeg tot stilstand gekomen en enkel in uitzonderlijke en noodzakelijke gevallen toegestaan onder strenge voorwaarden. Passagiersvliegtuigen vliegen weinig tot niet. Deze vliegtuigen namen geregeld ook commerciële cargo mee van de ene naar de andere bestemming. Dit heeft voor ASUS gezorgd dat zij ook kritischer kijken naar de verschepingswijze van hun producten, maar ook heeft dit gezorgd voor de afhankelijkheid van een snelle levering. Daardoor wil ASUS meer en meer gebruik gaan maken van SEA en RAIL verschepingswijze. Deze wijze zijn minder milieu ingrijpend dan een AIR shipment.

Naast Covid-19 is er ook een ander ontwikkeling welke hoog op de wereldwijde agenda staat namelijk, klimaatverandering. Het klimaat veranderd, de temperatuur van de aarde stijgt welke voortkomt uit broeikasgassen zoals de uitstoot van Co2 in de lucht. (Rijksoverheid, 2020) Ook heeft Covid-19 impact op het klimaat, grenzen zijn dicht en mensen zijn minder dicht bij elkaar in de buurt. In Nederland heeft dit al tot een drastische daling in files gezorgd. (ANP, 2020)

Politieke ontwikkelingen

Met de ontwikkelingen op het gebied van de technologische factoren zijn er ook diverse wetgevingen die van toepassing zijn. Zoals strengere wetgeving door de toenemende dreiging van digital e-spionage en cybercriminaliteit. (Leijdens, 2018)

Voor de consument zijn ook een aantal wetten en regelgevingen omtrent de aanschaf van multimedia, denk hieraan thuiskopie heffing, maar ook het herroepingsrecht van een aankoop in de winkel of online. Maar ook het recht op garantie van minimaal 2 jaar. (Thuiskopie, 2019) (ACM, 2019) Recent is hier bijgekomen dat de consument beter beschermd moet worden bij aankopen op webwinkels, informatie kan misleidend zijn door bijvoorbeeld neprecencies. (NOS, Kabinet werkt aan betere bescherming klanten webwinkels, 2020)

Doordat men steeds meer online actief is, moet de overheid ook de consument beschermen op het gebied van zijn/haar persoonsgegevens. (Authoriteit Persoonsgegevens, 2019).

En nog wat Europese wetgeving, de GDPR regelgeving is daar een voorbeeld van. Zoek zelf de rest van de regelgeving in de EU en je land op. Daarnaast heeft de Europese Commissie voorstellen gepresenteerd om misbruik van kunstmatige intelligentie tegen te gaan. Daarin leggen zij uit hoe overheden en bedrijven met deze technologie om moeten gaan.